Johannes Messchaert
Johannes Messchaert was een bekende concertzanger en zangpedagoog uit Hoorn. Hij werd in 1857 in Hoorn geboren. Messchaert was één van de oprichters van het Conservatorium in Amsterdam. Hij had een bloeiende zangcarrière in binnen- en buitenland en werd beschouwd als een uitzonderlijke en zeer begaafde zanger.
Het begin
De bijzondere carrière van Messchaert begon in Hoorn. Hij werd geboren in een creatief gezin met liefde voor kunst en muziek. De vader van Messchaert, Pieter Messchaert, was president van Sappho. Een zangvereniging voor mannen in Hoorn. Al op jonge leeftijd kreeg Messchaert muziekles. In 1873 vertrok hij naar Arnhem om een studie tot bloemist te volgen. Maar de muziek sprak hem veel meer aan. Uiteindelijk kreeg Messchaert toestemming van zijn vader om een opleiding tot violist te volgen bij Meyroos, een oude bekende van zijn vader. Al snel werd de bijzonder stem van Messchaert ontdekt door Meyroos en gaf Messchaert zijn eerste optredens. Die waren zo succesvol dat hij besloot verder te gaan als zanger. Messchaert volgde daarna verschillende muziekopleidigen in Keulen, Frankfort en München.
Carrière
Na het voltooien van zijn muziekopleidingen werd Messchaert lid van verschillende koren en gaf hij les aan de Amsterdamse muziekschool van Toonkunst. In 1884 richtte hij met anderen het Conservatorium op in Amsterdam, waar hij ook les ging geven. Samen met Julius Röntgen vormden Messchaert een artistieke combinatie. Gedurende 35 jaar traden zij samen op bij liederavonden. Messchaert trouwde in juli 1885 met Jacoba Allma, in 1886 werden ze de ouders van Maria en Elizabeth.
Vanwege zijn gezondheid verhuisde Messchaert en zijn gezin in 1900 naar Wiesbaden en in 1903 naar Frankfort. Voordeel hiervan was dat hij meer in het centrum van het concertleven woonde en minder ver hoefde te reizen voor zijn vele optredens. Ook in Frankfort gaf Messchaert, naast zijn optredens, les aan het Conservatorium. In 1911 verhuisde het gezin naar Berlijn. Messchaert trad door heel Europa op, ook in Nederland. Elke winter ging hij met Julius Röntgen op tournee door Nederland en zong hij de Christuspartij in de Mattheüs Passion in het Concertgebouw.
In de loop der jaren ging de stem van Messchaert achteruit. In 1917 besloot hij daarom om niet langer op te treden. Messchaert bleef wel actief als leraar. In 1919 verhuisde hij met zijn gezin naar Zurich waar hij les ging geven aan het Conservatorium. Messchaert overleed in 1922. Ondanks dat hij al geruime tijd niet meer in Nederland had gezongen was hij niet vergeten. In mei 1930 werd een standbeeld van Messchaert onthuld in Hoorn ter nagedachtenis aan een bijzonder musicus.
Geselecteerd uit onze collectie
1509 Collectie Johan Messchaert Collectie
120D42 Mieke Canneman, ‘Johannes Martinus Messchaert’, Westfriesland Oud en Nieuw (1969), bundel 36, blz. 74-95