Agenda

<< Maart 2024 >> 
 ma  di  wo  do  vr  za  zo 
      1  2  3
  4  5  6  7  8  910
11121314151617
181920222324
25262728293031
 

Nu raadpleegbaar op onze website: de oud-rechterlijke archieven

19 november 2018

De scans van één van onze meest bijzondere bronnen staat sinds deze week op internet: het “oud recht”. Dit is de schriftelijke nalatenschap van de rechtbanken (“schepenbanken”) die tot 1811 in veel Westfriese plaatsen hebben bestaan. De rechtbanken zetelden niet alleen in Enkhuizen, Hoorn en Medemblik. Ook de veel kleinere "plattelandssteden" hadden een eigen rechtbank, zoals stede Grootebroek en stede Sijbekarspel. Het gaat in totaal om meer dan 300.000 scans.

De schepenbanken behandelden civiele zaken en strafzaken, van de kleinste vergrijpen tot de zwaarste misdaden. Van een diefstal of een handgemeen tot moord en doodslag, alles werd behandeld door plaatselijke rechtbanken. Maar deze registreerden ook de overdracht van onroerend goed en hypotheekleningen. Verder kon men bij de schepenen een testament, boedelinventaris, boedelscheiding of getuigenverklaring laten opmaken. Dat hoefde dus niet per se bij de notaris.

Een andere belangrijke taak van de schepenbanken was het toezicht op het beheer van weesgoederen door voogden. De bezittingen van wezen zijn onder andere te vinden in “staatboeken” en “boedelpapieren”, het beheer door de voogden in “voogdijrekeningen”.

Het “oud recht” loopt tot 1811, het jaar waarin het doek viel voor de lokale rechtbanken. Onder Franse wetgeving kreeg ons land toen een nieuwe rechterlijke organisatie. De scans vindt u vanuit de inventaris of vanuit onze speciale pagina voor notarieel en recht.

rechthuis stede Westwoud Pronk Spilman

Het gebouw met trapgevel naast de kerk van Oosterblokker was ooit het "stadhuis" van de stede Westwoud. De schepenbank van deze plattelandsstad sprak recht over de dorpen Westwoud, Binnenwijzend, Oosterblokker en Westerblokker. (ets van Henricus Spilman naar een tekening van Cornelis Pronk)

 

chat loading...