Hoornse foto bij 100 meest aansprekende WO2-beelden

2 mei 2020

Op 4 mei aanstaande worden in Nederland de 100 meest aansprekende beelden uit de Tweede Wereldoorlog gepresenteerd. De foto’s zijn in een provinciale en nationale selectieronde door het Nederlandse publiek gekozen. Een ervan laat zien hoe de Duitse bezetter fietsen vordert op het Grote Noord in Hoorn. Deze bijzondere foto uit de collectie van het Westfries Archief is in 1945 genomen door Jan Dirk Osinga.

Verhaal achter de foto
Al in juli 1942 worden inwoners van Hoorn opgeroepen om ten behoeve van de Duitse Wehrmacht herenfietsen in te leveren. De jacht op rijwielen wordt in de laatste oorlogsjaren opgevoerd omdat het Duitse leger een tekort heeft aan voertuigen. Dit trof de bevolking zwaar, omdat zij de fietsen hard nodig hadden. Brandstof voor auto’s en bussen was immers uiterst schaars. Op de foto van Jan Dirk Osinga is te zien hoe op het Grote Noord in Hoorn fietsen gevorderd worden en vervolgens op een boerenkar worden geladen. Ook Jan Dirk Osinga had een fiets, maar die hebben de Duitsers nooit te pakken gekregen. Het rijwiel lag geheel gedemonteerd op zolder.

Osinga F4

 

Lef getoond
,,Voor het maken van de foto, gebruikte mijn vader een Leica compactcamera. Deze was heel klein en dus zo onopvallend mogelijk”, aldus Jan Osinga, de zoon van Jan Dirk Osinga. ,,Ik ben er trots op dat de foto de eindselectie heeft gehaald. De foto geeft goed weer hoe de Tweede Wereldoorlog van invloed is geweest op Hoorn. Bovendien moest je echt lef hebben om deze foto te maken. Want als de Duitsers je zagen, had je een probleem.” Burgemeester Jan Nieuwenburg: ,,Het is een bijzonder waardevolle foto. Het zorgt ervoor dat we de geschiedenis van deze inktzwarte tijd nog beter kunnen blijven doorvertellen. En dat is niet alleen nu belangrijk, maar ook in de toekomst.”

Osinga F5
Foto: Marcel Rob

Meer informatie
De Tweede Wereldoorlog in 100 foto’s is een project in het kader van 75 jaar vrijheid en wordt uitgevoerd door het NIOD. Het Westfries Archief heeft hiervoor een aantal foto’s van Jan Dirk Osinga ingestuurd.

Aanvankelijk zou er van de 100 foto’s een tentoonstelling in de Tweede Kamer worden georganiseerd, maar dit gaat vanwege de coronamaatregelen niet door. Wellicht komt de tentoonstelling later in het jaar nog in de Tweede Kamer te staan. Alle geselecteerde foto’s zijn gebundeld in een boek. Op 4 mei, direct na de Dodenherdenking, zendt de NOS , een speciaal tv-programma over de 100 foto’s uit.

Meer informatie over het project De Tweede Wereldoorlog in 100 foto’s is hier te vinden.

Wilt u alle foto’s van Jan Dirk Osinga in de collectie van het Westfries Archief zien? Klik dan hier.