Toelichting zoeken

U doorzoekt hier de complete collectie van het Westfries Archief.
Klik op de info-knop boven de zoekbalk voor tips bij het zoeken. 

Voor bouw- en hinderwetvergunningen hebben we een speciale zoekpagina.

Wilt u de originele stukken raadplegen die u heeft gevonden? Vraag het stuk dan aan via de knop Aanvragen en kom langs tijdens onze openingstijden. Meer uitleg over het aanvragen van stukken vindt u hier.

Uw zoekacties: Stede Sijbekarspel, 1414-1811

0905-01 Stede Sijbekarspel, 1414-1811

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Geschiedenis van de organisatie
2. Geschiedenis van de archiefvorming
0905-01 Stede Sijbekarspel, 1414-1811
Inleiding
2.
Geschiedenis van de archiefvorming
De geschiedenis van de stede Sijbekarspel begint met het stadsrecht van 1414. Dit charter is het oudste stuk in dit archief. Dat het bewaard is gebleven, is beslist geen vanzelfsprekendheid. Van de plattelandssteden van 1414 zijn verder alleen de originele privileges van Spanbroek, Hoogwoud en Wognum bewaard gebleven. Laatstgenoemde twee berusten in het Nationaal Archief te Den Haag, omdat ze in 1426 door de graaf van Holland verbeurd zijn verklaard. In 1618 werd het stadsrecht van Sijbekarspel nog vermist. Secretaris Jan Gavesz. had het origineel toen “in de stedekist niet connen vinden, noch nergens”. * 
Dat de archiefvorming in de stede Sijbekarspel meteen in 1414 is gestart, blijkt uit een aantekening in het keurboek dat in 1662 werd aangelegd. Hierin wordt gesproken van “het oude keurboecksken, eerstmael in den jare 1414 in Francijn geschreven en naderhandt in den jare 1620 door den secretaris Jan Gavesz. herschreven”. Behalve het oudste keurboek moet er dus nog een voorganger van het keurboek van 1662 zijn geweest. Beide zijn verloren gegaan. Behalve een aantal charters zijn er uit de periode voor 1600 geen stukken aangetroffen.
Behalve de vermelding van een ‘stedekist’ zijn er geen gegevens bekend over de bewaarplaats van het archief. Eigentijdse overzichten ontbreken, maar het is duidelijk dat het archief incompleet is. Resolutieboeken van de stedelijke vroedschap zijn er niet, de rollen van de schepenbank beginnen, op een enkel ouder register na, pas omstreeks 1680. De oudste registers van de 20e en de 40e penning dateren van 1709. Eerdere zijn er uiteraard wel geweest, het archief van het ambacht van Westfriesland genaamd de Vier Noorder Koggen bevat afschriften over de jaren 1660-1664, 1676-1689. Deze zijn opgemaakt in het kader van het Groot Proces (1637-1695) tussen de vier Westfriese ambachten over de verdeling van de kosten van de Westfriese Omringdijk. *  En zo zijn er meer hiaten.
Na de samenvoeging van Sijbekarspel en Benningbroek tot de nieuwe gemeente Sijbekarspel in 1812 werd het archief van de stede Sijbekarspel op het gemeentehuis bewaard. Het stedelijke keurboek bleef zelfs in gebruik om gemeentelijke gegevens vast te leggen. *  Pas in 1889 liet de gemeente de stukken van vóór 1800 inventariseren. *  Provinciaal archivaris P. Scheltema maakte een vrij globaal overzicht, waarin stukken van de stede Sijbekarspel of die van de dorpsbesturen van Sijbekarspel en Benningbroek door elkaar staan. Ook ontbreken op de lijst diverse bescheiden die in deze inventaris zijn opgenomen, bijvoorbeeld de verzoeningsakte uit 1456 tussen Filips van Bourgondië en de stede Sijbekarspel. *  Deze akte werd in 1988 aangetroffen in het archief van het ambacht van Westfriesland genaamd de Vier Noorder Koggen. Op de lijst van Scheltema komen evenmin de bescheiden van de schepenbank voor. Dat gedeelte van het archief van de stede Sijbekarspel is opgenomen in de inventaris van oud-rechterlijke archieven door B.M. de Jonge van Ellemeet uit 1932.
3. Verantwoording van de inventarisatie
4. Geraadpleegde bronnen
5. Geraadpleegde literatuur

Kenmerken

Datering:
1414-1811
Datering:
1414-1811
Plaats:
Sijbekarspel
Soort archief:
Overheid
Omvang:
1720 mm
Openbaar:
Ja
Auteur:
J. de Bruin (2017)
 
 
 
chat loading...