Nieuwsbrief Compareerden voor mij (september 2019)

De zomer is weer voorbij, we hopen dat iedereen een fijne zomer heeft gehad. Guur, koud en nat weer is uiteraard ideaal VeleHanden-weer. We hopen dan ook dat de komende maanden weer vele akten worden ingevoerd en gecontroleerd. Het is fijn om te zien dat er zo’n leuke en actieve groep is die veel plezier heeft in het invoeren en controleren van akten in ons project Compareerden voor mij. Er zijn nu al meer dan 13.000 akten ingevoerd en gecontroleerd!

Onduidelijke scans
In augustus zijn de eerste serie akten van notaris Donker uit het project gehaald. Ze bleken helaas te onscherp om in te voeren via VeleHanden. Uiteraard willen we dat ook deze akten worden ingevoerd en zodoende doorzoekbaar worden voor een groot publiek. Gelukkig hebben we een oplossing gevonden. Een klein groepje vrijwilligers zal op het Westfries Archief de onscherpe akten van notaris Donker via de VeleHanden-methode invoeren met het origineel ernaast.
Lijkt het u leuk om hieraan mee te werken op een vast dagdeel in de week? Stuur dan een mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. De andere akten van notaris Donker bieden we op VeleHanden aan zodra de knippers klaar zijn.

Publicatie van de ingevoerde akten
Zodra een akte is ingevoerd en gecontroleerd is deze nog niet klaar om op de website van het Westfries Archief te plaatsen. Achter de schermen moeten dan nog een aantal technische handelingen plaatsvinden. Eerst wachten we tot alle akten van dezelfde notaris zijn ingevoerd en gecontroleerd. Vervolgens moeten alle opmerkingen, probleemgevallen en alle andere meldingen die gemaakt zijn tijdens het invoeren en controleren worden verwerkt. In principe kan daarna, na het uitvoeren van een aantal technische stappen, de gegevens van de akten op de website van het Westfries Archief worden geplaatst. Op dit moment zijn we bezig om de eerste indexen te importeren naar onze website. Via onze volgende nieuwsbrief houden we u op de hoogte.

Afsluiten project Westfriezen Geregistreerd
In ons vorige VeleHanden-project zijn de bevolkingsregisters van het Westfries Archief ingevoerd. Een aantal van de huidige invoerders van Compareerden voor mij hebben meegewerkt aan dit project. Per 1 januari 2020 sluiten we Westfriezen Geregistreerd af. Het is daarna niet meer mogelijk u verdiende punten in te leveren.

Opmerkelijk
Klaas de Jong was een bekende verschijning in Hoogkarspel. Hij was koopman en verhandelde sterke drank, kaas en wijn. Klaas werd in december 1815 geboren. In 1839 trouwde hij Elisabeth Pool, zij was nog maar 16 jaar oud (geboren in 1824).  Samen krijgen ze vier kinderen:  Melchert (1840), Aaltje (1841), Antje (1846) en Grietje (1848). Grietje is nog maar een baby van vier maanden oud als Elisabeth op 24-jarige leeftijd overlijdt in september 1848. Een aantal dagen voor het overlijden van Elisabeth komt haar nicht inwonen in het huishouden van Elisabeth en Klaas. Zeer waarschijnlijk om voor de jonge kinderen te zorgen. Na een jaar vertrekt de nicht weer. Haar hulp is niet meer nodig. Want in oktober 1849 trouwt Klaas de Jong met Ietske Rodenburg.

Dit huwelijk was waarschijnlijk ook de reden dat Klaas de Jong naar de notaris stapte. In september 1849 werd een zeer nauwkeurige boedelbeschrijving opgemaakt waarin al het bezit van Klaas de Jong en zijn overleden vrouw werd beschreven. Keurig noteerde notaris Hefs uit Hoogkarspel de gehele boedel. Interessant aan een boedelscheiding is dat per kamer werd genoteerd welke voorwerpen er in stonden. Bij elk voorwerp werd ook de waarde bepaald. Zo weten we nu dat de twee visschotels acht gulden waard waren. In de voorkamer stonden twaalf mahoniehouten stoelen en twee fauteuils, met een waarde van zestig gulden. De vergulde koffiekan werd op vier gulden getaxeerd. De tweeëntwintig schaaltjes en boterhambordjes (wellicht gebruikt bij het ontbijt) waren ook vier gulden waard.

Na het beschrijven van de huisraad werd ook het bedrijf van Klaas de Jong beschreven. De tienduizend kannen jenever in de voorraad hadden een waarde van 1455 gulden en 90 cent. De 180 kannen brandewijn waren 255 gulden en 50 cent waard. En als klapstuk: 4137 kannen wijn ter waarde van 2270 gulden en75 cent. Naast drank handelde Klaas de Jong ook in kaas (19 Leidse kazen: 55 gulden) en granen (300 mudden rogge: 1471 gulden en 9 en een half cent).

Klaas en zijn overleden vrouw bezaten naast de roerende goederen, ook veel onroerde goederen. Veel dorpsbewoners hadden bij het echtpaar geld geleend. Al deze leningen, van honderden guldens tot een paar kwartjes, werden door de notaris nauwkeurig genoteerd. Ook de schulden van het echtpaar werden genoteerd.

Het tweede huwelijk van Klaas de Jong met Ietske Roodenburg werd gesloten in 1849. Tijdens dit huwelijke neemt de carrière van Klaas de Jong een grote vlucht. Hij wordt lid van de gemeenteraad van Hoogkarspel in 1859, in 1860 wordt hij lid van de Provinciale Staten van Noord-Holland. Klaas de Jong wordt in 1859 tot burgemeester van Hoogkarspel gekozen, dat blijft hij tot 1886. Daarnaast was hij ook gemeentesecretaris van Hoogkarspel in de periode 1879-1886. Naast de lokale politiek maakt Klaas de Jong ook carrière in de landelijke politiek. Hij is lid van de Tweede Kamer van 1871 tot 1886. Verder bekleedde Klaas de Jong diverse functies, zo was hij poldermeester en hoofdingeland van polder Het Grootslag en heemraad van de Dijksambacht Drechterland.

Tijdens deze drukke periode in zijn carrière overleed zijn tweede vrouw Ietske Roodenburg in 1865. Klaas de Jong hertrouwde in 1866 met Henriette de Roode. Met haar bleef hij gehuwd tot zijn overlijden in 1886. Vanwege zijn verdiensten werd Klaas de Jong in 1884 benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

Meer weten over Klaas de Jong? Klik hier en hier.
De akte met de beschrijving van de boedel vindt u hier vanaf scan 46.