Zoeken in de collectie

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Delen

Duurzaam webadres

Inleiding

Geschiedenis van de organisatie

Geschiedenis van de archiefvorming

Verantwoording van de inventarisatie

Geraadpleegde bronnen

Geraadpleegde literatuur

Lijst van functionarissen

laatste wijziging 28-02-2025

980 beschreven archiefstukken

3 gedigitaliseerd

totaal 410 bestanden

Mijn Studiezaal

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Delen

1. Archief van de stede Westwoud (1402) 1414-1811

Duurzaam webadres

Inventaris

2. Archief van het dorp Westwoud (1515) 1712-1810 (1945)

3. Archief van het dorp Binnenwijzend 1499-1811

4. Archieven van de Gemeente Westwoud 1783-1930

5. Bijlagen

5.1. Regestenlijst

0094 Stede Westwoud, dorpen Westwoud en Binnenwijzend, gemeentebestuur Westwoud, 1414-1930

Inventaris

5. Bijlagen

Mijn Studiezaal

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Delen

1 Willem IV, graaf van Holland, verklaart dat Florens van Alkemade, zijn rentmeester van Kennemerlant en Vrieslandt, aan die van Drechterlant voor 600 pond Hollands geld verkocht heeft de windmolens, de wind en de gruit aldaar. Inv.nr. 9 Gevidimeerde akte, zie regest 33 Zie ook: Van Mieris, dl. 2, pag. 681. Handvesten van Drechterland, pag. 60.

Duurzaam webadres

5.1.

Regestenlijst

laatste wijziging 09-06-2015

2 Aelbrecht, graaf van Hollant, oorkondt dat hij die van Drechterlant wegens de beden die zij hem hebben toegestaan de volgende rechten verleent:
1. In elk dorp zullen drie mannen die het hoogst in de schot zijn aangeslagen vier personen kiezen. De baljuw van Medenblic zal uit hen een heemraad kiezen die een jaar lang in functie zal zijn. De verkiezing vindt jaarlijks plaats tussen 22 februari en 1 mei (Sinte Pietersdach ad cathedram en meyedach).
2. De baljuw zal met de dijkgraaf, heemraden en waarschappen de dijken, sluizen, sluistochten, molens, dijkgrachten en wegen keuren en schouwen. Bij overtreding mag men de eerste keer 5 schelling boete opleggen, de tweede keer 10 schelling en de derde keer 15, telkens morgenmorgengewijs te betalen door degenen die bij die dijken enz. belang hebben. De boeten mogen niet worden geïnd voor de dijken enz. overeenkomstig het voorschrift van de keur in orde zijn gemaakt. Er zal binnen het baljuwschap van Medenblic slechts één dijkgraaf zijn. Een boete die men onterecht acht opgelegd, hoeft niet te worden betaald alvorens de dijkgraaf hierover uitspraak heeft gedaan. Wie ten onrechte tegen een vonnis in beroep blijkt te zijn gegaan, verbeurt 17 pond, te weten 10 pond ten onzen behoeve en 7 pond ten behoeve van de heemraden.

3. De dijkgraaf zal dijkrecht spreken te Westwoude op de Boeker, bij het huis van Simon Aerntsz. Dit vindt tweemaal per jaar plaats: binnen een week na 17 september (Sinte Lambrechtsdach) en binnen een week na 11 november (Sinte Martijnsdach in den winter). De heemraden zullen tevoren tijdens de zondagse H.Mis de rechtdag aankondigen.
4. De baljuw en dijkgraaf mogen met de heemraden en waarschappen dijken (ver)leggen zoals hun goeddunkt. Ingelanden van Drechterland mogen na verkregen toestemming van het merendeel van de waarschappen water inlaten.
5. De zeedijk tussen Enghusen en Scaderdam mag alleen door schapen, kalveren of aan een touw vastgezette varkens worden begraasd, op een boete bij overtreding van 2 schelling. Beesten die de dijkgraaf op buitendijks rietland aantreft, moet hij insluiten, op een boete van 2 schelling.
6. Wie veertien dagen of langer in een dorp van Drechterland woont, en geen welgeborene is, zal schotplichting zijn. Voorts scheldt de graaf de inwoners van Drechterland de boeten kwijt die hen zijn opgelegd voor overtredingen inzake de riemgelden en de oploop ten tijde dat Coen van Haerlaer baljuw van Medenblic was. Zij zullen hem van elke negen morgen een schild geven. De baljuw zal de vierschaar spannen in het gasthuis van Medenblic of ergens anders waar het hem goeddunkt, maar niet op het kasteel aldaar. Inv.nr. 1 Het zegel ontbreekt. In het charter bevinden zich verscheidene gaten; op het charter verscheidene vlekken. Zie ook: Van Mieris, dl. 3, pag. 56. Handvesten van Drechterland, pag. 56. De transcriptie in dit werk bevat diverse fouten en omissies.

3 Willem van Beieren, graaf van Holland, bepaalt dat niemand te Schellinchout schout, schepen of raad kan zijn tenzij hij drie achtereenvolgende jaren aldaar poorter is geweest en zijn schot en andere belastingen heeft betaald. Voorts geeft hij de stede de tienden in eeuwigdurende pacht voor het bedrag dat men daarvoor sedert jaren betaalt. Inv.nr. 37 Het opgedrukte zegel is grotendeels afgevallen. Authentiek afschrift op papier door burgemeesters van Schellinkhout, zonder datum. Zie: archief van de stede Schellinkhout, 1450-1810, inv.nr. 5.

4 Willem, graaf van Holland, verenigt de bannen van Westwoude, Oosterblocwer en Westerblocwer tot een stad onder de naam Westwoude, en geeft de stad de volgende rechten: 1. De schout zal jaarlijks op Nieuwjaarsdag uit een vroedschap van 33 personen 9 schepenen kiezen die een jaar lang in functie blijven. 2. Van de vroedschap komen 10 personen uit Westerblocwer, 11 uit Oosterblocwer en 12 uit Westwoude. Elk dorp levert 3 schepenen. 3. De vroedschap kiest uit haar midden 3 raden, uit elk dorp één. 4. De schepenen, die niet tevens raad kunnen zijn, zullen recht spreken te Oosterblocwer op 15 roeden van de kerk. 5. De stad zal een wekelijkse markt mogen houden op een plaats en tijd door gerecht en vroedschap aan te wijzen, rekening houdend met markten in naburige steden. 6. De schout zal aan de graaf verantwoording moeten afleggen van de ontvangst van al zijn inkomsten uit boeten, zodra hij daarom wordt verzocht. 7. Overtreding van de keuren zal binnen een jaar vervolgd moeten worden en daarna zijn verjaard. 8. De proost van West-Friesland zal poorters van Westwoude slechts in hun eigen kerk mogen dagen, en iemand slechts na voorafgaand proces in de ban doen. 9. Schepenen zullen niet nauwer aan elkaar verwant mogen zijn dan in de derde graad. 10. Het dijkrecht zal worden gesproken zoals tot nu toe het geval is geweest. 11. Verder verleent de graaf alle rechten zoals indertijd aan Schellinchout zijn gegeven, behalve het recht van de waag en van de wissel, die te Hoorn blijven. Inv.nr. 10 Gevidimeerde akte, zie regest 45. Zie ook: Handvesten van Westwoude, pag. 35.

5 Philips van Bourgondië, graaf van Hollant, bevestigt de privileges die eertijds door de stede Westwoud zijn verworven en belooft ze te eerbiedigen zolang hij het bestuur over Hollant en Zeelant in handen heeft. Inv.nr. 2 Eigentijds afschift op papier. Zie ook: Van Mieris, dl. 4, pag. 86. Handvesten van Westwoud, 36.

6 Philips van Bourgondië, graaf van Hollant, oorkondt dat die van Westwoude een overeenkomst hebben gesloten met Boudewijn van Zwieten, tresorier van Hollant en Zeelant, inzake het inlopen van achterstallige termijnbetalingen van een reeds lang bestaande schuld van 70.000 schild. Hij beveelt alle baljuwen, schouten enz. in zijn landen die van Westwoude hierover niet lastig te vallen. Inv.nr. 3

7 Philips van Bourgondië, erfgenaam van Hollant, beveelt die van Westwoude hem 260 Hollandse schild te betalen welke in mindering kunnen worden gebracht op de tien termijnen van de bede die aan Jacoba van Beieren is toegestaan. Inv.nr. 64 Het opgedrukte zegel is afgevallen.

8 Philips van Bourgondië, erfgenaam van Hollant, beveelt de schouten, burgemeesters, schepenen en raden van Schellinchout, Widenesse en Westwoude de termijn te betalen die op Kerstavond 1431 is verstreken van de bede, die tien jaar lang is toegestaan aan Jacoba van Beieren. Het geld zal vóór beloken Pasen (27 april) betaald moeten worden. Blijven zij in gebreke dan zullen hun poorters, hun schepen en goederen, waar zij zich in den lande bevinden, worden aangesproken. Inv.nr. 66 Het opgedrukte zegel is afgevallen. In het papier bevinden zich enkele gaten en scheuren.

9 Philips van Bourgondië, erfgenaam van Hollant, te kennen gevende dat die van Hoichtwoude, Westewoude, Scellinchout en Widenesse in gebreke zijn gebleven hem te betalen waarop hij recht heeft, beveelt alle baljuwen, schouten, rechters enz. in zijn landen de inwoners van genoemde plaatsen te arresteren en hun goederen in beslag te nemen tot dat alle verstreken termijnen betaald zullen zijn. Inv.nr. 65

10 Schout, schepenen en burgemeesters van Hoirn geven vidimus van de akte van Philips van Bourgondië van 20 oktober 1431. Inv.nr. 65 Het opgedrukte zegel is grotendeels afgevallen. Het stuk is op de lengtevouw doorgesleten.

11 Philips van Bourgondië, graaf van Hollant, beveelt die van Westwoude om hem het resterende deel van zijn bede te betalen onder bedreiging dat hij bij weigering hun poorters zal laten arresteren en hun goederen in beslag zal laten nemen. Inv.nr. 68

12 Philips van Bourgondië, graaf van Hollant, overwegende dat die van Westwoude, Oosterblocker en Westerblocker hem bij het consenteren van de tienjarige bede om enkele privileges hebben verzocht, staat toe respectievelijk belooft: 1. Dat hij als collator en patroon van de kerk te Westwoude die kerk iemand zal geven die zelf de bediening op zich neemt. Is degene die hij aanwijst daartoe niet genegen dan zal deze een ander bekwaam persoon moeten aanwijzen. 2. Dat zij een stadhuis mogen bouwen op een afstand van maximaal 15 roeden van de kerk van Oosterblocker, alwaar men voor de middag recht zal doen. 3. Dat al het in de stede gelegen land schotbaar zal zijn en in de bede zal contribueren. Slechts degenen die in de stede zelf wonen zullen schotplichtig zijn. Inv.nr. 4

13 Aelbert van Loo, deurwaarder van het Hof van Holland, verklaart dat hij krachtens zijn akte van commissie op verzoek van de burgemeesters van Westwoude, Oesterblocker en Westerblocker naar de schout en schepenen van voornoemde dorpen is gegaan en hen heeft bevolen vanaf heden de vierschaar te spannen in het nieuw gebouwde stadhuis, hetgeen schout en schepenen hebben beloofd. Inv.nr. 52

14 Aelbert van Loo, deurwaarder van het Hof van Holland, verklaart dat hij krachtens zijn akte van commissie naar zekere personen is gegaan waarvan de namen hem zijn gegeven door burgemeesters van Westwoude, Oesterblocker en Westerblocker, en hen heeft bevolen om terstond hun aandeel te betalen in de kosten van de bouw van het stadhuis, hetgeen zij hebben geweigerd. Hij heeft hen daarop gedagvaard op sacramentsdag (10 april) in de herberg in Den Hage om de volgende dag voor het Hof de redenen van hun weigering te geven. Inv.nr. 52

15 De graaf van Egmond, stadhouder-generaal, overwegende: dat de hertog van Saxen vanwege de opstand van de Friezen en Kennemers tegen het wettige gezag hun privileges, domeinen en erfpachten verbeurd heeft verklaard, dat die confiscatie onder andere de visserij en de korentienden van Drechterland betreft, dat die van Drechterland hebben verklaard dat slechts weinigen van hen aan genoemde opstand hebben deelgenomen en dat zij door de confiscatie zeer zijn benadeeld, dat zij de visserij niet vanwege de opbrengsten daaruit pachtten, maar om niet door derden te worden gehinderd bij het lozen van water van hun laaggelegen landen, dat zij de korentienden pachtten om niet door derden te worden gehinderd bij het tijdig oogsten van het koren, dat zij om deze redenen een hogere pacht betaalden dan de revenuen feitelijk rechtvaardigden, dat het in erfpacht geven voor de landsheer aantrekkelijk is omdat hij geen kosten hoeft te maken voor het invorderen en verkopen van het graan, dat supplianten vrezen benadeeld te worden indien de rentmeester van Vrieslandt de visserij en tienden aan derden verpacht, geeft supplianten de akten van erfpacht van de visserij en tienden terug. Inv.nr. 5

16 Claes Wiggersz, burgemeester van Ooster- en Westerblocker verklaart voor het Hof van Holland een bedrag van £ 241-16-0 schuldig te zijn aan Claes Corff, en Rembrant Jansz, burgemeester van Westwoude, een bedrag van £ 166-4-0, eveneens aan Claes Corff, wegens de omslag voor de bewapening van Montfoirde, voor de betaling waarvan zij hun eigen goederen en die van hun poorters als onderpand stellen. Inv.nr. 59

17 Maximiliaan, Rooms koning, en Philips, aartshertog van Oostenrijk, overwegende: dat in het schoutambacht van Westwoude drie parochiekerken plachten te staan, namelijk in Westwoude, in Oesterblocker en in Westerblocker, dat jaarlijks door elke parochie een burgemeester wordt gekozen die in zijn parochie is belast met het innen van banschot en andere ongelden, dat de graaf van Egmond als stadhouder van Holland onlangs heeft toegestaan ook in Binnenwisen een parochiekerk te bouwen, dat Westwoude en Binnenwisen ver van elkaar verwijderd liggen, reden waarom burgemeesters en vroedschappen van het ambacht hebben verzocht dat ook Binnenwisen jaarlijks een burgemeester mag kiezen, staan het verzoek toe. Inv.nr. 38

18 De raad van Holland committeert de eerste deurwaarder van de raad om op verzoek van Claes Corff, die daartoe op 2 maart 1492 akte van condemnatie van het Hof heeft gekregen, te bestemder plaatse te trekken en daar de verschenen termijnen van belastingen te innen. Inv.nr. 59

19 Het Hof van Holland doet uitspraak in het proces tussen Drechterlant, het baljuwschap van de Nyeuburch, Hoechtwoude en Langedijck, eisers, enerzijds, en de Scagercogge, Nyedorpercogge en Nyeulant, verweerders. Eisers zeggen dat tijdens de laatste opstand door verweerders schade is toegebracht aan huis en goed van Claes Corf te Alcmaer. In de akte van abolitie door de hertog van Saxen stond dat verweerders de schade zouden vergoeden. Verweerders brengen hiertegen naar voren dat eisers hebben beloofd een deel van de schade, groot 2000 pond, voor hun rekening te nemen. Het Hof verklaart dat eisers niet gehouden zijn om in de schadevergoeding bij te dragen. Inv.nr. 6

20 In het proces voor het Hof van Holland tussen Hercke Gerijtsz, schout van Westwoude en Blocker, eiser enerzijds, en burgemeesters en schepenen aldaar, gedaagden, gezien de eis het schoutambacht te laten bedienen door een substituut-schout, en het verweer van gedaagden onder verwijzing naar zeker hen verstrekt privilege dat een substituut minstens drie jaar in de stad woonachtig moet zijn en belasting moet hebben betaald, verklaart het Hof dat de schout alleen een substituut mag aanstellen die aan de in genoemd privilege vermelde eisen voldoet. Inv.nr. 39

21 Hercke Luytgisz en Pieter Jansz, burgemeesters der stede Hem/Venhuysen, verklaren dat zij met Pieter Claesz, Claes Jansz, Pieter Wiggersz en Pieter Tymansz, burgemeesters der stede Westwoud, de volgende overeenkomst hebben gesloten. Voortaan zullen de goederen waarvan de woonplaats van de eigenaar door huwelijk, vererving of verhuizing verandert, belastbaar zijn in de stad waar de eigenaar woont. Inv.nr. 61

22 Akte van commissie voor de eerste deurwaarder van de raad van Holland om naar de dorpen en ambachten van Drechterland te gaan en daar degenen die weigeren de omslagen over hun landen te betalen onder bedreiging met gijzeling en verkoop van hun bezit tot betaling te dwingen. Inv.nr. 133

23 De schout, burgemeesters, schepenen en raad van Grotebroeck verklaren met instemming van de rijkdom met burgemeesters, schepenen en rijkdom van Westewoud het volgende te zijn overeen gekomen. Een poorter van Grotebroeck zal een poorter van Westewoud alleen voor het gerecht van Westewoud mogen aanklagen, en omgekeerd, tenzij het om een zaak betreffende de heerlijkheid gaat. Inv.nr. 96

24 Akte van commissie voor de eerste deurwaarder van de raad van Holland om naar de dorpen en ambachten van Drechterland te gaan en daar degenen die weigeren de omslagen over hun landen te betalen onder bedreiging met gijzeling en verkoop van hun bezit tot betaling te dwingen. Inv.nr. 133

25 Burgemeesters, schepenen en raden van Hoern verklaren dat op verzoek van Heycke Wiggersz en Mathijs Jansz, burgemeesters van Westewoude, de schepenen van Hoern van 1517, namelijk Mouris Luytgensz, Dirck Fredericz en Henric Dircxz het volgende hebben getuigd. In oktober 1517 heeft Gerijt van Nijdorp voor het gerecht de stede Westewoude aangesproken om betaling van kosten te verkrijgen van met zijn schip vervoerde ruiters en voetknechten. Westewoud ontkende iets schuldig te zijn, zeggend, dat alle knechten waren betaald, zodat die zelf aangesproken moeten worden. Deze uitspraak is door een afgevaardigde van Westewoud onder ede voor hen bevestigd. Inv.nr. 58

26 Burgemeesters en raad der stede Grotebroek verklaren dat Wyllem Claesz alias Wyllem David, burgemeester van Oesterblocker, namens de andere burgemeesters van de stede Westwoude, uitkoop heeft gedaan van de bezittingen van Rieuwert Wijbrantsz te Oesterblocker, en het exue heeft betaald. Inv.nr. 69

27 Thijman Rembrantsz te Binnenwijsent, Nanninck Jacobsz en Willem Claesz Davidt te Oosterblocker hebben te kennen gegeven dat men in Westewoude, Binnenwijsent, Oosterblocker en Westerblocker gewoon is om van hun inwoners schot te heffen, ook indien ze naar een andere plaats zijn verhuisd, tenzij met die plaats een overeenkomst desaangaande is gesloten. Meer dan dertig jaar geleden heeft de stede Westwoude een overeenkomst gesloten met Wijdenisse om wederzijds van elkaars poorters bij verhuizing geen exue te heffen. Kort geleden echter heeft Wijdenisse burgers van Westwoude in rechte aangesproken en op hun bezit beslag gelegd. Deze zijn van het vonnis in beroep gegaan bij het Hof van Holland. Het Hof verzoekt nu de eerste deurwaarder van het Hof exploot uit te brengen in Wijdenisse opdat zij voor hen verschijnen en het vonnis ongeldig horen verklaren. Aangehecht het verslag van deurwaarder Jan Badolet inhoudende dat hij op 26 februari naar Wiedenesse is gegaan en de burgemeesters Meynaert Jansz en Jonge Claes Florisz heeft gedagvaard voor maandag na beloken Pasen om het vonnis ongeldig te horen verklaren. Tevens heeft hij de schepenen Willem Aertsz, Claes Woutersz en Cornelis Jacobsz verzocht te compareren. Inv.nr. 70

28 Het Hof van Holland doet uitspraak in de zaak tussen Thijmen Rembrantsz, Nanninck Jacobsz en Willem Claesz Davidt te Oosterblocker, samen met burgemeesters van Westwoude eisers, contra Meynert Jansz en Jonge Claes Florysz, burgemeesters van Wijdenis, gedaagden. Eisers voeren aan dat zij van hun burgers die metterwoon naar een andere plaats verhuizen exue of uitkoop vorderen dan wel hen aanslaan in de dorpslasten alsof zij daar nog woonden, tenzij met de nieuwe woonplaats een overeenkomst van stilzaat is gesloten. Een dergelijke overeenkomst is jaren geleden gesloten tussen de steden Westwoude en Wijdenis. Als voorbeeld voert men aan dat de vrouw van Thijmen Rembrantsz die in Wijdenis is geboren maar al langer dan 28 jaar in Blocker en Binnenwijsent woont, altijd haar lasten in Westwoude heeft betaald, ook van haar landen die onder Wijdenis zijn gelegen. Desondanks hebben gedaagden als schotvangers van Wijdenis schot geheven van onder Wijdenis gelegen land, eigendom van eisers. In weerwil van de overeenkomst van stilzaat heeft men vonnis gewezen ten nadele van eisers, die daarop bij het Hof in beroep zijn gegaan. Gedaagden motiveren voor het Hof hun handelwijze onder verwijzing naar het feit dat eisers in 1541 pondschot hebben geheven van zekere Jacob Pietersz, alias Els, die van Blocker naar Wijdenis was verhuisd. Het Hof vernietigt het door schepenen van Wijdenis gewezen vonnis en bepaalt dat partijen binnen 14 dagen de meer vermelde overeenkomst van stilzaat door een gecommitteerde van het Hof op schrift moeten laten stellen. Inv.nr. 70

29 Het Hof van Holland doet uitspraak in de zaak tussen burgemeesters en regeerders van Wijdenisse, met Jacob Pietersz, poorter aldaar, eisers, contra Harck Mathijsz, burgemeester van Westwoude die gemachtigd is tevens op te treden namens Nannynck Jacobsz, Tijman Remmensz en Louwerijs Pietersz Vries, gedaagden. Eisers voeren aan dat Jacob Pietersz circa twee jaar geleden metterwoon van Blocker naar Wijdenisse is vertrokken. Ondanks een sedert jaren bestaande overeenkomst tussen de steden Westwoude en Wijdenisse om wederzijds van elkaars poorters die van de ene naar de andere plaats verhuizen, geen pondschot te heffen, is hij door Westwoude aangeslagen alsof hij hun poorter was. Gedaagde zegt dat Jacob Pietersz poorter van Westwoude is en dat men altijd exue of uitkoop heft van iemand die naar elders verhuist, tenzij met die nieuwe woonplaats een overeenkomst van stilzaat is gesloten. In verband met zijn vertrek naar Hoern heeft Jacob Pietersz de burgemeesters van Westwoude enige tijd geleden verzocht om uitkoop te doen van zijn bezittingen.

Over de hoogte hiervan hebben zij verschil van mening gekregen. Bekend met de overeenkomst van stilzaat tussen Westwoude en Wijdenesse, heeft Jacob Pietersz nadat hij een huis in Hoern had gehuurd en zijn huisraad daarheen had overgebracht met Wijdenisse de volgende afspraak gemaakt. Wijdenisse zou hem als poorter erkennen en zijn inwoning toestaan. Hiervoor heeft hij de burgemeesters een ton Hamburgs bier geschonken. Nadat hij vijf weken bij zijn zwager in Wijdenisse had gewoond, is hij naar Hoern vertrokken. De schotvanger heeft Jacob Pietersz aangeslagen voor £ 3-16-3 voor zover het zijn in Westwoude gelegen bezittingen betrof. Jacob Pietersz heeft betaling geweigerd onder verwijzing naar zijn poorterschap van Wijdenisse, waarna beslag is gelegd op dit bezit. De beslaglegging is door schepenvonnis van 6 februari 1543 bekrachtigd, waarna gedaagden op 6 maart 16 roeden land hebben verkocht om dit bedrag en de gerechtskosten te kunnen voldoen. Het Hof verklaart de eis niet ontvankelijk en veroordeelt eisers tot betaling van kosten. Inv.nr. 70
N.B.Het zegel van justitie ontbreekt.

30 Het Hof van Holland geeft vidimus van de akte van 2 februari 1414, zie regest nr. 4. Inv.nr. 7

31 Het Hof van Holland geeft vidimus van de akte van 13 februari 1402, zie regest nr. 2. Inv.nr. 8

32 Willem Claisz Davidt en Jacop Claisz alias Jacop Zijmsz, schepenen van Westewoude, verklaren dat Mouwers Jansz, oud burgemeester, Vreeck Jansz, oud burgemeester, Pieter Heertsz, Heert Jan Remmetsz en Heert Jan Tijmsz, rijkdommen, alle te Westewoude, een overeenkomst hebben gesloten met Pieter Claisz Coster met de volgende inhoud. Coster mag elk jaar op Pinksterdinsdag melkgeld invorderen, namelijk 6 penningen van elke koe die wordt gemolken. Daarvoor moet hij het schaalkoorn innen. Hij krijgt dit recht levenslang. Weigert iemand om de 6 penningen per koe te betalen dan mag hij het inpanden alsof het pondschot betrof. Voor nakoming van deze overeenkomst staat Pieter Claisz Coster borg met al zijn bezittingen. Inv.nr. 132

33 Het Hof van Holland geeft vidimus van de akte van 8 april 1344, zie regest nr. 1. Inv.nr. 9

34 Cornelis Dircxz van Bovencarspel, Isbrant Mercxz van Grotebroick, Dirck Femsz van Lutkebroick, Cornelis Jansz van Hoichcarspel, Rippert Pietersz van Westwoud, Pieter Jansz van Binnewijsent, Dirck Luytgisz van Oesterblocker en Dirck Thaemsz van Westerblocker, alle burgemeester, verklaren met instemming van de vroedschap van resp. Grootebroek en Westwoud met elkaar het volgende te zijn overeengekomen. Indien een poorter van de ene naar de andere jurisdictie vertrekt, dan wel een erfenis ontvangt van iemand uit de andere jurisdictie, hoeft hij geen exue te betalen. Alle poorters zijn ten aanzien van bezittingen of erfenissen schotplichtig in de jurisdictie waar men woont. Slechts wanneer het schot reeds is omgeslagen vóór een poorter is vertrokken, is deze het in zijn vorige woonplaats verschuldigd. Voorts komt men overeen dat de burgemeester van de plaats van waar een poorter vertrekt, dan wel waar hem een erfenis toevalt, het bedrag van het verschuldigde schot aan de burgemeester van de nieuwe woonplaats zal doorgeven. De overeenkomst zal een looptijd hebben van honderd jaar. Inv.nr. 71

35 De Staten van Holland, beschikkende op het rekwest van burgemeesters en vroedschappen van Westwoude, Binnewijsen, Oosterblocker, Westerblocker, Hem en Venhuysen, inhoudende: dat zij privilege bezitten dat op nieuwjaarsavond in elk dorp door 33 personen die het hoogst in schot zijn aangeslagen een burgemeester wordt gekozen die als zodanig een jaar in functie blijft, en die tot taak heeft de zorg voor dijken, het waterpeil en het innen van pondschot, landschot en andere beden, welke werkzaamheden vanwege de roerige tijden niet langer door de burgemeester alleen kunnen worden verricht, reden waarom zij verzoeken naast hem een adjunct-burgemeester of vredemaker te mogen kiezen, staan dit verzoek toe. Inv.nr. 40

36 Het Hof van Holland, beschikkende op het rekwest van schout, schepenen en rijkdom van Westwoude, Binnewijsen, Ooster- blocker en Westerblocker, inhoudende: dat overeenkomstig het door Willem van Beieren verleende privilege op nieuwjaarsavond de 33 hoogst in het schot aangeslagen poorters vier burgemeesters hebben gekozen, waarvan één, zekere Gerrit Dircxz uit Westwoude, als Mennist weigert de eed af te leggen; dat hij te kennen heeft gegeven wel een functie te willen bekleden als vredemaker, waarvoor geen eed is vereist, en dat hij als een goede poorter bekend staat, reden waarom zij verzoeken een andere raad of burgemeester te mogen kiezen, staat dit verzoek toe. Inv.nr. 41

37 De rekenkamer van Holland verpacht voor de duur van zes jaar aan de stede Westwoud het bode-ambt van die plaats tegen betaling van jaarlijks 44 Groten Vlaams, ingaande na expiratie van de lopende termijn, waarvoor men jaarlijks 40 Groten Vlaams betaalde. De stad behoort het ambt door een bekwaam persoon te laten uitoefenen en hem daartoe de eed af te nemen. Inv.nr. 42

38 Willem Cornelisz in 't Wijnhuys, notaris te Enchuysen, verklaart dat Marie Thijmens, weduwe van Doede Gerbrantsz wonende te Binnenwijsent als haar erfgenamen aanwijst: haar zoon Gerbrant Doedesz, haar dochters Jan Doedes en Lubbrich Doedes, en de kinderen van haar overleden dochter Aeff Doedes, onder de volgende bepalingen: 1. De goederen die de kinderen van Aeff Doedes zullen erven van testatrice of van hun tante Lubbrich zullen van de een op de ander overgaan, indien zij althans zonder nakomelingen sterven, en nooit overgaan naar vaders zijde. 2. Genoemde goederen zullen zolang de kinderen daartoe zelf onbekwaam zijn, worden beheerd door haar zoon Gerbrant Doedes en zijn buurman Pieter Jansz alias Pieter Oom. Bij overlijden van een van hen benoemt de ander een nieuwe voogd doch in geen geval iemand van vaders zijde. 3. Wie de bepalingen van het testament aanvecht, zal slechts recht hebben op de legitieme portie, dat is eenderde deel van hetgeen hij zou erven indien testatrice zonder testament op te maken, was overleden. Tweederde deel vervalt in dat geval aan de anderen die het testament niet aanvechten. Inv.nr. 98

39 In het proces tussen Westwoud, eiseres, en Enkhuizen, tevens optredend namens Pieter Loots, wagenschout aldaar, gedaagde. Het Hof verleent aan eiseres het interdict-penaal waarom zij verzocht heeft. Matthias Stipel, procureur van gedaagde kondigt aan in beroep te gaan bij de Hoge Raad. Inv.nr. 80

40 Jan Maurisz en Pouwels Jacopsz, schepenen van Westwoude, verklaren dat Reyner Roelsz wonende bij de Oudijker gouw, verkocht heeft aan burgemeester en regenten van Westwoude 500 roeden land, namelijk 300 roeden genaamd "Cornelis Lammertsschoot" en nog 200 roeden daarachter, liggende in de banne Westwoude benoorden Oudijker gouw, belend ten oosten met Pieter Jansz Gluyp c.s. en ten westen met Griet Cornelis Floris. Inv.nr. 127

41 De rekenkamer van Holland, overwegende dat de pacht van het bode-ambt van de stede Westwoud op 1 mei 1617 is geëxpireerd, continueert de verpachting voor een termijn van drie jaar tegen betaling van jaarlijks £ 2-5-0 op voorwaarde dat het ambt door een bekwaam persoon wordt uitgeoefend en deze de eed aflegt ten overstaan van de commissaris van de rekenkamer. Inv.nr. 43

42 De Staten van Holland en West-Friesland, overwegende: dat burgemeesters en regeerders van Westwoude grote kosten hebben gemaakt voor herstel van hun stadhuis en armenhuis, dat de lasten die op de landen drukken al zwaarder zijn dan in naburige steden, dat de reparaties aan genoemde huizen onontkoombaar waren, dat ook in Hoorn en Grootenbrouck ten behoeve van de stad accijns op bier wordt geheven, geven octrooi om gedurende zes jaar, ingaande april 1627, van elke ton zwaar bier die door waarden en herbergiers te Westwoude wordt ingekocht twaalf stuivers te heffen, zonder nadeel voor 's lands imposten, waarvan de opbrengst alleen aan onderhoud van stadhuis en armenhuis ten goede mag komen, en waarvan voor Gecommitteerde Raden verantwoording moet worden afgelegd. Inv.nr. 72

43 Dirck Cornelisz en Luytgen Jansz, schepenen van Westwoude, verklaren dat Jan Jansz, chirurgijn te Hoorn, aan de dorpsarmen van Westwoude 2 morgen grasland te Oudijck transporteert, gelegen benoorden de Oudijker gouw, belend ten oosten met de erfgenamen van Pieter Teunisz Oudts en ten westen met Trijn Wouters c.s. Jan Jansz verklaart dat de kooppenningen aan hem zijn betaald. Inv.nr. 150

44 L. van Strijen en D. de Jonge te 's Gravenhage geven uitleg over de interpretatie van de bepaling, voorkomend in het handvest van Willem van Beieren van 2 februari 1414 (N.B. zieRegest nr.4) dat schepenen in Westwoud niet nauwer "vermaagschapt" mogen zijn dan aftersusterskinderen, hetgeen zou betekenen dat maagschap zowel bloed- als aanverwantschap inhoudt. Inv.nr. 44

45 Frederick Henrick, Prins van Orangien, herbevestigt de akte van 2 februari 1414, waarbij Willem van Beieren de bannen Westwoud, Oosterblokker en Westerblokker verenigt tot de stede Westwoud. (Zie regest nr. 4). Inv.nr. 10

46 De rekenkamer van Holland, overwegende dat de pacht van het bode-ambt van de stede Westwoud is geëxpireerd, continueert de verpachting voor een termijn van zes jaar, op voorwaarde dat burgemeesters en regenten voor de jaren mei 1620 tot en met april 1633, gedurende welke periode zij hebben verzuimd continuatie aan te vragen, £ 4-10-0 per jaar betalen, en vanaf 1 mei 1633 jaarlijks £ 2-5-0, mits het ambt door een bekwaam persoon wordt uitgeoefend die de eed aflegt ten overstaan van de eerste commissaris van de rekenkamer of de rentmeester-generaal van Kennemerland en West-Friesland. Inv.nr. 45

47 De Staten van Holland en West-Friesland verlengen voor een periode van zes jaar het door hen gegeven octrooi van 1 maart 1627 om van elke ton zwaar bier twaalf stuivers accijns te heffen om de reeds gerealiseerde verbouwing van stadhuis en armenhuis te kunnen bekostigen. Inv.nr. 73

48 De Staten van Holland en West-Friesland verlengen voor een periode van zes jaar het door hen gegeven octrooi van 1 maart 1627 om van elke ton zwaar bier twaalf stuivers accijns te heffen ter bestrijding van de onderhoudskosten van stadhuis en armenhuis. Inv.nr. 74

49 De rekenkamer van Holland, overwegende dat de pacht van het bode-ambt van de stede Westwoud op 2 april 1641 is geëxpireerd, continueert de verpachting voor een termijn van zes jaar ingaande 2 april 1641 tegen betaling van een jaarlijkse pacht van £ 2-5-0 op voorwaarde dat het ambt door een bekwaam persoon wordt uitgeoefend en deze de eed aflegt ten overstaan van de commissaris van de rekenkamer of de rentmeester-generaal van Kennemerland en West-Friesland. Inv.nr. 46

50 De Staten van Holland en West-Friesland verlengen voor een periode van zeven jaar het door hen gegeven octrooi van 1 maart 1627 om van elke ton zwaar bier twaalf stuivers accijns te heffen ter bestrijding van de onderhoudskosten van stadhuis en armenhuis. Inv.nr. 75.

51 De Staten van Holland en West-Friesland verlengen voor een periode van zeven jaar, ingaande 1 maart 1652, het door hen gegeven octrooi van 1 maart 1627 om van elke ton zwaar bier twaalf stuivers accijns te heffen ter bestrijding van de onderhoudskosten van stadhuis en armenhuis. Inv.nr. 76

52 Pieter Jansz Meckes en Jan Arisz Jonges, schepenen van Westwoud, verklaren dat Gilles Vermeers, apotheker te Hoorn, aan de huiszittende armen van Westwoud de helft van 5 morgen en 175 roeden woudland transporteert, gelegen te Westwoud bezuiden de gouw, gemeen met jonker Dyderick van Wijdenesse, belend ten oosten met de kerk van Hoorn en ten westen met Moers Jongest te Nubbicxwoudt. Gilles Vermeers verklaart dat hij d.m.v. een schuldbekentenis van dato dezes is betaald. Inv.nr. 151

53 Jan Claesz Groot en Luytgen Cornelisz, schepenen van Westwoud, verklaren dat Heyn Remmetsz wonende op de Zwaagdijk in de banne van Oudijk, heeft geruild met en dus overgedragen aan Wigger Pietersz te Oudijk en Jan Cornelisz Vriesman te Westwoud, als armenvoogden van Westwoud, 700 roeden grasland gelegen aan de noordzijde van de Oudijk, belend ten westen met de kerk van Westwoud en ten oosten met Jan Volckertsz, tegen 3 morgen land gelegen aan de zuidzijde van de Zwaagdijk in de banne van Oudijk, belend ten westen met de weduwe en kinderen van Jan Cornelisz Lodder en ten oosten met Jacob Smeerdeborst, alsmede tegen bijbetaling van 1207 gulden en 10 stuivers. Inv.nr. 152

54 De Staten van Holland en West-Friesland, verlengen met het oog op de toegenomen lasten veroorzaakt door de inundatie van 5 november 1675 voor een periode van twaalf jaar, ingaande december 1676, het door hen gegeven octrooi van 1 maart 1627 om van elke ton zwaar bier twaalf stuivers accijns te heffen ter bestrijding van de onderhoudskosten van stadhuis en armenhuis. Inv.nr. 77

55 De Staten van Holland en West-Friesland, overwegende: dat Teetje Dircks, weduwe van Jan Jansz, en haar kinderen Lijsbeth Jans, gehuwd met Jacob Evertsz, Jan Jansz alias Jan Dircksz, en Cornelisje Jans, alle te Oosterblokker, gezien de grote schulden die hun man en vader Jan Jansz heeft nagelaten in zeer behoeftige omstandigheden leven, dat veel van hun beesten zijn gestorven, dat zij hoge dijkslasten moeten betalen vanwege de recente dijkdoorbraak bij Scharwoude, dat Jan Jansz alias Jan Dircksz niet tot werken in staat is vanwege een groot ettergezwel op de borst, voor genezing waarvan al meer dan tien jaar veel geld is besteed, staan toe dat 9 morgen en 150 roeden land te Hoogkarspel met het daarbij gelegen huis, welke op 2 oktober 1613 door Trijn Jans met fideï commis zijn bezwaard, daarvan worden bevrijd opdat supplianten die alle bejaard zijn en geen nakomelingen hebben het kunnen hypothekeren. Inv.nr. 100

56 De Staten van Holland en West-Friesland, overwegende: dat Meus Claasz te Edam wordt bedeeld door armenvoogden aldaar, reden waarom hij heeft verzocht om twee morgen grasland te Westerblokker en fl. 1400 uit de verkoop van een ander stuk genaamd "De Woud" te bevrijden van fideï commis, door zijn grootvader Claas Cornelisz daarmee bezwaard, bevrijden alleen genoemde som van fl. 1400 van fideï commis om daarmee schulden van de 200e penning, verponding, landschot, dijkgeld, en schulden aan mede-erfgenamen te betalen, terwijl zij het restant in beheer geven aan weesmeesters van Edam. Inv.nr. 101 Met aantekening in dorso van uitbetaling door weesmeesters van Westwoud van fl. 54-3-4 aan Marij Dircx, weduwe van Claas Pietersz, wegens haar portie in de uitkering van het land, 5 februari 1682.

57 Sijmon Jansz Sijms en Aris Heertsz, schepenen van Westwoud, verklaren dat Cornelis Buining en Dirk Tjallis, advokaten te Enkhuizen, als executeurs-testamentair van wijlen juffrouw Agatha Maelzon te Enkhuizen, en met procuratie van haar erfgenamen, transporteren aan de dorpsarmen te Westwoud 2 morgen en 387 1/2 roeden woudland gelegen aan de zuidzijde van de straat te Westwoud, belend ten westen met Wouter Claasz en ten oosten met de kerkenarmen van Hoorn. Comparanten verklaren d.m.v. een schuldbekentenis groot 1810 carolusgulden van dato dezes te zijn betaald. Inv.nr. 153

58 De Staten van Holland en West-Friesland, verlengen met het oog op de verminderde inkomsten veroorzaakt door de moeilijk te verhuren landen voor een periode van twaalf jaar, ingaande december 1688, het door hen gegeven octrooi van 1 maart 1627 om van elke ton zwaar bier twaalf stuivers accijns te heffen ter bestrijding van de onderhoudskosten van stadhuis en armenhuis. Inv.nr. 78

59 De Staten van Holland en West-Friesland verlengen met het oog op de hoge lasten van dijksbeheer en oorlog het octrooi, verleend op 1 maart 1627, voor twaalf jaar, ingaande december 1700 en eindigend december 1712. Inv.nr. 79

60 De Staten van Holland en West-Friesland, overwegende: dat de stede Westwoud te kennen heeft gegeven dat verscheidene landeigenaren in de jurisdictie voornemens zijn hun graslanden om te ploegen, dat de ervaring heeft geleerd dat dergelijke landen binnen enkele jaren zo sterk in waarde dalen dat de daarop drukkende lasten niet meer kunnen worden voldaan zodat men ze moet abandonneren, staan toe dat in de stede een keur wordt vastgesteld die het breken van land toestaat mits alle op het land drukkende extra-ordinaire verponding is betaald, terwijl de ordinaire verponding, de dijkslasten en omslagen v¢¢r de winter waarin het land is omgeploegd voldaan moeten zijn, op een boete bij overtreding van fl. 100 per morgen, de helft t.b.v. de officier, de andere helft t.b.v. de armen van het betreffende dorp. Inv.nr. 94

61 De Staten van Holland en West-Friesland belenen Claas Coorn te Oosterblokker, oud 15 jaar, met de ambachtsheerlijkheid Westwoude, bestaande uit de dorpen Westwoude, Binnewijzent, Oosterblokker en Westerblokker, te houden als een onversterflijk erfleen, in de leenregisters aangetekend onder nummer 2.203. Namens Claas Coorn heeft Jacob Schagen, secretaris van de stede, hulde en manschap gedaan. Ter voorkoming van verval van het leenrecht, de heergewade en andere rechten wordt het leen beschouwd als ware het in de particuliere hand. Vandaar dat na de dood van Claas Coorn een door burgemeesters aan te wijzen persoon het leen moet verheffen, waarbij de 40e penning verschuldigd zal zijn. Claas Coorn is gehouden om binnen een jaar nadat hij volwassen is geworden dan wel is gehuwd, hulde en manschap te doen. Mocht Jacob Schagen voor die tijd overlijden dan wijzen burgemeesters een andere persoon aan als plaatsvervanger van Claas Coorn. Inv.nr. 14

62 De Staten van Holland en West-Friesland belenen Dirck Theunisz Gorter te Westwoude, oud 8 jaar, met de ambachtsheerlijkheid Westwoude, bestaande uit de dorpen Westwoude, Binnewijzent, Oosterblokker en Westerblokker. In het leenregister is het verlei geregistreerd onder nummer 2.203. In plaats van de minderjarige Dirck heeft Jacob Clay hulde en manschap gedaan in handen van mr. Pieter Steyn, registermeester van de lenen. Het leen zal na overlijden van Dirck door een andere persoon, aan te wijzen door burgemeesters en regeerders, verheven moeten worden. Dirck zelf zal binnen een jaar nadat hij mondig is geworden dan wel in het huwelijk is getreden, hulde en manschap moeten doen. Indien voor die tijd Jacob Clay overlijdt zal eveneens opnieuw hulde en manschap moeten worden gedaan. Inv.nr. 19

63 Klaas Tamesz 't Lam en Simon van der Deure, schepenen van Westwoud, verklaren dat Antony Smit wonende in het hierna te noemen huis, transporteert aan de regenten, armenvoogden en diakenen van de gereformeerde kerk te Westwoud, een huis aan de Oudijk, belend ten westen met de weg en ten oosten met Claes Dekker, onder voorwaarde dat hij zijn leven lang in dit huis mag blijven wonen. Het huis dat in een bouwvallige staat verkeerde is door de kopers geheel vernieuwd. Inv.nr. 154

5.2. Inhoudsopgave van inventarisnummer 32

5.3. Inhoudopgave van inventarisnummer 67

laatste wijziging 28-02-2025

980 beschreven archiefstukken

3 gedigitaliseerd

totaal 410 bestanden

Mijn Studiezaal

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Delen