Wognum

Bestuur en grondgebied

De gemeente Wognum is in 1812 ontstaan door samenvoeging van Wognum en Wadway. Ook voor 1812 was er al een zekere bestuurlijke verbondenheid tussen beide dorpen. Tot de gemeente Wognum hoorde ook een deel van de bebouwing langs de noordzijde van de Zwaagdijk. De gemeentelijke herindeling van 1817 had voor deze gemeente geen gevolgen.

In eerste instantie waren op plattelandsgemeenten respectievelijk het “Reglement van bestuur voor het platteland der Provincie Holland” (1816) en het “Reglement op het bestuur ten platten lande in de Provincie Holland” (1825) van toepassing.

De Grondwet van 1848, in 1851 gevolgd door de Gemeentewet, maakte een einde aan het onderscheid tussen steden, heerlijkheden, districten en dorpen. De nieuwe staatsinrichting kende alleen nog gemeenten.

De gemeente Wognum ging in 1979 samen met Nibbixwoud op in de nieuwe fusiegemeente Wognum. 

waterschappen

Wognum en Wadway vielen zowel voor het onderhoud van de Westfriese Omringdijk als voor de afwatering onder de Vier Noorder Koggen.

In Wognum lagen ook enkele aparte polders: de Leekerlanden en de Kerkepolder. Deze polders werden opgeheven in 1968, nadat hun bemaling was overgenomen door de Vier Noorder Koggen. 

Het plaatselijk polderbestuur werd tot en met 1859 uitgeoefend door het gemeentebestuur. Dit betrof voornamelijk het innen van de omslagen (waterschapsbelastingen) voor polders en waterschappen. In 1860 werd hiervoor een afzonderlijk bestuur ingesteld: de banne Wognum en Wadway.

Vanwege hun weinig omvangrijke taak besloot het provinciaal bestuur uiteindelijk tot opheffing van de bannen. Tegelijk werd in 1933 een nieuw bijzonder bestuursreglement voor de Vier Noorder Koggen vastgesteld om het overnemen van de taak van de bannen  te regelen.