Zwaag voor 1812

Gegevens

Geschiedenis in deze periode
Voor zover valt na te gaan komt de eerste vermelding van de naam Zwaag voor in een bul uit omstreeks 1250. Daarin bevestigt paus Innocentius IV (1243-1254) het nonnenklooster te Hemelum in het bezit van een aantal goederen. In een baljuwsrekening uit 1311 staat de naam (Svoech). In dit document komen ondermeer de namen voor van de oudste misdadigers van het dorp.

Bestuur en grondgebied
Zwaag was tot 1812 een zelfstandig dorp met eigen bestuur. In 1802-1803 kwamen de termen “gemeente” en “gemeentebestuur” in zwang voor het bestuur. Tot het grondgebied van Zwaag behoorde ook een deel van de huizen langs de zuidzijde van de Zwaagdijk. Per 1 januari 1812 ging Zwaag samen met Hoog- en Laag-Zwaagdijk op in de nieuwe gemeente Zwaag. Aan deze merkwaardige toestand kwam pas in 1869 een einde, toen Hoog- en Laag-Zwaagdijk werd verenigd met de gemeente Wervershoof. Sindsdien had Zwaag weer hetzelfde grondgebied als vóór 1812.

Gerechtelijke indeling
Zwaag werd in 1406 onder het rechtsgebied van Hoorn gebracht. Deze toestand heeft bestaan tot maart 1811.

Kerkelijke indeling
De gereformeerde, later hervormde gemeente Zwaag vormde een zelfstandige kerkgemeente met een eigen kerkbestuur en predikant. De katholieken uit Zwaag vielen onder de statie te Zwaag.

Waterstaatkundige indeling
Zwaag viel voor het onderhoud van de Westfriese Omringdijk onder het ambacht Drechterland en voor de afwatering onder de Oosterpolder.

Bronnen

• collectie doop-, trouw- en begraafboeken
• dorpsarchief Zwaag
• stadsarchief Hoorn (met onder andere afschriften van registers van de 40^e penning over overdracht onroerend goed in Hoorn, De Veenhoop en Zwaag over 1680-1689)
• oud-rechterlijk archief Hoorn (rechtbankverslagen, transporten onroerend goed en hypotheekakten, weeskamer)
• notarieel archief Zwaag en omliggende plaatsen
• hervormde gemeente Zwaag
• archief van het ambacht van West-Friesland genaamd Drechterland (afschriften van registers van de 40^e penning over overdracht onroerend goed in Hoorn, De Veenhoop en Zwaag over 1660-1689)

Plaatselijke begraafgegevens
Inwoners van alle godsdienstige gezindten werden begraven in de gereformeerde kerk of de naastgelegen begraafplaats. Hiervan zijn gegevens bewaard gebleven uit de jaren 1695-1828. Van 1695-1805 bevatten de registers ook gegevens over de impost op begraven, die in Hoorn werd betaald. 

Plaatselijke huwelijksgegevens
Huwelijken van alle godsdienstige gezindten werden tot begin 1795 afgekondigd in de gereformeerde kerk of een ander openbaar gebouw. Hiervan zijn gegevens bewaard gebleven vanaf 1633.

Gerechtelijke huwelijksgegevens en impost (= belasting) op trouwen en begraven
Tijdens de Republiek (tot begin 1795) werden alleen gereformeerde huwelijken wettelijk erkend. Huwelijken van andersdenkenden werden gesloten voor de stedelijke rechtbank in Hoorn (gegevens van 1582-1795). Ook de in Zwaag betaalde impost (= belasting) op trouwen en begraven werd van 1695-1805 door Hoorn geregistreerd.

Medemblik 1812-1816

Gegevens

Bestuur en grondgebied
Medemblik werd niet samengevoegd tijdens de gemeentelijke herindeling van 1812. In de eerste helft van de negentiende eeuw bestond een wettelijk onderscheid tussen steden, heerlijkheden, districten en dorpen. Medemblik behoorde tot de steden. Ook de herindeling van 1817 had voor Medemblik geen gevolgen.

Bronnen

• gemeente Medemblik (1813-1978)
• notarieel archief Medemblik en omliggende plaatsen

Burgerlijke stand
In juli 1810 werd het Koninkrijk Holland bij het Franse Keizerrijk ingelijfd. Niet lang daarna werd ook de Franse wetgeving van kracht. Als gevolg daarvan werd in maart 1811 de burgerlijke stand ingevoerd. De geboorteakten en huwelijksakten uit de jaren 1811-1816 zijn compleet bewaard gebleven. Overlijdensakten uit 1811 ontbreken.

Kerkelijke archieven
Zie: Medemblik 1817-1978.

Archieven van waterschappen
Zie: Medemblik 1817-1978.

Twisk 1812-1816

Gegevens

Bestuur en grondgebied
De gemeente Twisk is per 1 januari 1812 ontstaan door samenvoeging van de gemeenten Twisk en Opperdoes. Tot de gemeente hoorde ook het oostelijk deel van de Bennemeer. Bij de gemeentelijke herindeling van 1817 werd de samenvoeging ongedaan gemaakt en werden Twisk en Opperdoes weer een zelfstandige gemeente.

Bronnen

•  gemeente Twisk (1812-1978)
• notariële archieven van omliggende plaatsen

Burgerlijke stand
In juli 1810 werd het Koninkrijk Holland bij het Franse Keizerrijk ingelijfd. Niet lang daarna werd ook de Franse wetgeving van kracht. Als gevolg daarvan werd in maart 1811 de burgerlijke stand ingevoerd. De geboorteakten, huwelijksakten en overlijdensakten uit de beginjaren zijn compleet bewaard gebleven, zowel van de twee gemeenten in 1811 als van de fusiegemeente Twisk van 1812-1816.

Kerkelijke archieven
Zie: Twisk 1817-1978 en Opperdoes 1817-1978.

Archieven van waterschappen
Zie: Twisk 1817-1978 en Opperdoes 1817-1978.

Hoogwoud 1812-1816

Gegevens

Bestuur en grondgebied
De gemeente Hoogwoud is per 1 januari 1812 ontstaan door samenvoeging van de gemeenten Aartswoud en Hoogwoud. De gemeentelijke herindeling van 1817 had voor de gemeente Hoogwoud geen gevolgen.

Bronnen

• gemeente Hoogwoud (1812-1978)
• notariële archieven van omliggende plaatsen

Burgerlijke stand
In juli 1810 werd het Koninkrijk Holland bij het Franse Keizerrijk ingelijfd. Niet lang daarna werd ook de Franse wetgeving van kracht. Als gevolg daarvan werd in maart 1811 de burgerlijke stand ingevoerd. De geboorteakten, huwelijksakten en overlijdensakten uit de beginjaren zijn compleet bewaard gebleven, zowel van de twee gemeenten in 1811 als van de fusiegemeente Hoogwoud van 1812-1816.

Kerkelijke archieven
Zie: Hoogwoud 1817-1978.

Archieven van waterschappen
Zie: Hoogwoud 1817-1978. 

Abbekerk 1812-1816

Gegevens

Bestuur en grondgebied
De gemeente Abbekerk is per 1 januari 1812 ontstaan door samenvoeging van de gemeenten Abbekerk en Lambertschaag. Tot de gemeente hoorde ook het westelijk deel van de Bennemeer en een groot deel van De Weere.
De gemeentelijke herindeling van 1817 had voor de gemeente Abbekerk geen gevolgen. 

Bronnen

• gemeente Abbekerk (1812-1978)
• notariële archieven van omliggende plaatsen

Burgerlijke stand
In juli 1810 werd het Koninkrijk Holland bij het Franse Keizerrijk ingelijfd. Niet lang daarna werd ook de Franse wetgeving van kracht. Als gevolg daarvan werd in maart 1811 de burgerlijke stand ingevoerd. De geboorteakten, huwelijksakten en overlijdensakten uit de beginjaren zijn compleet bewaard gebleven, zowel van de twee gemeenten in 1811 als van de fusiegemeente Abbekerk van 1812-1816.

Kerkelijke archieven
Zie: Abbekerk 1817-1978.

Archieven van waterschappen
Zie: Abbekerk 1817-1978.