Hoorn 1817-1978
- Gegevens
Bestuur en grondgebied
De gemeentelijke herindelingen van 1812 en 1817 hadden voor Hoorn geen gevolgen. Tot de gemeente Hoorn hoorde ook het grondgebied van de banne Dampten.
In de eerste helft van de negentiende eeuw bestond een wettelijk onderscheid tussen steden, heerlijkheden, districten en dorpen. Hoorn behoorde tot de steden. De staatsinrichting gebaseerd om de Grondwet van 1848, in 1851 gevolgd door de Gemeentewet, kent alleen nog gemeenten.
In de jaren zestig van de twintigste eeuw ging een deel van het grondgebied van Zwaag over naar de gemeente Hoorn vanwege de aanleg van de wijk Risdam-Zuid. De gemeente Hoorn is in 1979 samen met Westerblokker en Zwaag opgegaan in de nieuwe fusiegemeente Hoorn.
Bronnen
- gemeente Hoorn (1813-1978)
- notariële archieven Hoorn en omliggende plaatsen
Burgerlijke stand
Akten van geboorte, huwelijk en overlijden zijn bewaard gebleven uit de gehele periode. Ze worden overgebracht naar het Westfries Archief zodra de wettelijke termijn is verstreken. Voor geboorteakten is dat 100 jaar, voor huwelijksakten 75 jaar en voor overlijdensakten 50 jaar.
Raadpleeg het overzicht voor de akten van de burgerlijke stand die in de studiezaal beschikbaar zijn.
Volkstellings- en bevolkingsregisters
In de eerste helft van de negentiende eeuw bestond er reeds provinciale regelgeving voor het bijhouden van een bevolkingsadministratie. In 1849 volgde wetgeving vanuit het Rijk.
De bevolkingsadministratie van Hoorn begint in 1850 en loopt tot aan de invoering van het systeem met persoonskaarten in 1939. Van Hoorn is een volkstellingsregister bewaard gebleven uit 1830.
Kadastrale registers
In 1832 werd het kadaster ingevoerd. Van de gemeente Hoorn zijn kadastrale leggers uit de periode 1832-1970 bewaard gebleven. De oudste serie betreft de periode 1832-1876, de jongste loopt van 1876-1970.
Hinderwet- en bouwvergunningen
Voor onderzoek naar huizen en bedrijven zijn gemeentelijke archieven van belang. Ze bevatten vaak hinderwetvergunningen (verleend ingevolge de Hinderwet, 1875-1993) of bouwvergunningen (verleend ingevolge plaatselijke verordening op het bouw- en woningtoezicht).
In het archief van de gemeente Hoorn zijn hinderwetvergunningen bewaard gebleven uit de periode 1922-1978, bouwvergunningen zijn er van 1902-1978.
Kerkelijke archieven
- hervormde gemeente Hoorn
- parochie Hoorn
- remonstrantse gemeente Hoorn
- doopsgezinde gemeente Hoorn
- Gereformeerde Kerk van Hoorn
- Buitengewone wijkgemeente Eikstraat
- evangelisch-lutherse gemeente Hoorn
Archieven van waterschappen
Hoorn en Dampten vielen voor het onderhoud van de Westfriese Omringdijk onder het ambacht Drechterland.
Voor de afwatering behoorde Hoorn tot de Oosterpolder, terwijl Dampten viel onder polder De Westerkogge. Deze polders gingen in 1973 op in het Waterschap Westfriesland.
Voor het plaatselijk polderbestuur werden in 1859 gereglementeerde besturen ingesteld, waaronder de banne Hoorn en de banne Dampten. Ook vóór 1859 fungeerde in Hoorn en Dampten reeds een plaatselijk polderbestuur, dat voor zover bekend niet gereglementeerd was. De taak betrof voornamelijk het onderhoud van enkele wegen en het innen van de omslagen (waterschapsbelastingen) voor polders en waterschappen. Vanwege de weinig omvangrijke taak van de bannen concludeerde het provinciaal bestuur uiteindelijk dat deze even goed verricht kon worden door de polders waarin de bannen waren gelegen. Op 6 juli 1948 besloten Provinciale Staten tot opheffing van de bannen in de Drechterland als gereglementeerde waterschappen.
Beschikbare archieven van genoemde waterschappen:
- ambacht van West-Friesland genaamd Drechterland (1572-1973)
- banne Hoorn (1899-1949)
- banne Dampten (1795-1948)
- Oosterpolder (1768-1973)
- polder De Westerkogge (1582-1973)
Medemblik 1817-1978
- Gegevens
Bestuur en grondgebied
De gemeentelijke herindelingen van 1812 en 1817 hadden voor Medemblik geen gevolgen. In de eerste helft van de negentiende eeuw bestond een wettelijk onderscheid tussen steden, heerlijkheden, districten en dorpen. Medemblik behoorde tot de steden. De staatsinrichting gebaseerd om de Grondwet van 1848, in 1851 gevolgd door de Gemeentewet, kent alleen nog gemeenten.
Een groot deel van de Wieringermeer heeft enige tijd tot het grondgebied van de gemeente Medemblik behoord. Deze toestand bestond van kort voor het droogvallen van de nieuwe polder tot aan het instellen van het Openbaar Lichaam Wieringermeer op 1 januari 1938.
De gemeente Medemblik is ook bij de gemeentelijke herindeling van 1979 ongemoeid gelaten.
Bronnen
- gemeente Medemblik (1813-1978)
- notarieel archief Medemblik en omliggende plaatsen
Burgerlijke stand
Akten van geboorte, huwelijk en overlijden zijn bewaard gebleven uit de gehele periode. Ze worden overgebracht naar het Westfries Archief zodra de wettelijke termijn is verstreken. Voor geboorteakten is dat 100 jaar, voor huwelijksakten 75 jaar en voor overlijdensakten 50 jaar.
Raadpleeg het overzicht voor de akten van de burgerlijke stand die in de studiezaal beschikbaar zijn.
Volkstellings- en bevolkingsregisters
In de eerste helft van de negentiende eeuw bestond er reeds provinciale regelgeving voor het bijhouden van een bevolkingsadministratie. In 1849 volgde wetgeving vanuit het Rijk.
De bevolkingsadministratie van Medemblik begint in 1850 en loopt tot aan de invoering van het systeem met persoonskaarten in 1939. Van Medemblik is een volkstellingsregister bewaard gebleven uit 1840.
Kadastrale registers
In 1832 werd het kadaster ingevoerd. Van de gemeente Medemblik zijn kadastrale leggers uit de periode 1832-1970 bewaard gebleven. De oudste serie betreft de periode 1832-1876, de jongste loopt van 1876-1970.
Hinderwet- en bouwvergunningen
Voor onderzoek naar huizen en bedrijven zijn gemeentelijke archieven van belang. Ze bevatten vaak hinderwetvergunningen (verleend ingevolge de Hinderwet, 1875-1993) of bouwvergunningen (verleend ingevolge plaatselijke verordening op het bouw- en woningtoezicht).
In het archief van de gemeente Medemblik zijn hinderwetvergunningen bewaard gebleven uit de periode 1922-1978, bouwvergunningen zijn er van 1922-1978.
Kerkelijke archieven
- hervormde gemeente Medemblik
- parochie Medemblik
- lutherse gemeente Medemblik
Archieven van waterschappen
Medemblik viel voor zowel het onderhoud van de Westfriese Omringdijk als voor de afwatering onder de Vier Noorder Koggen.
Binnen de gemeente lagen ook enkele aparte bemalingseenheden: waterschap de Brake, Poel en Wijmers en het Lichtewater, de Zuiderpolder en de Brake(weg)polder. Deze polders werden in 1968 opgeheven, nadat hun bemaling was overgenomen door de Vier Noorder Koggen.
Het plaatselijk polderbestuur, dat voornamelijk was belast met het innen van de omslagen (waterschapsbelastingen) voor polders en waterschappen, werd tot en met 1859 uitgeoefend door het gemeentebestuur. In 1860 werden hiervoor afzonderlijke besturen ingesteld, waaronder de banne Medemblik. Vanwege de weinig omvangrijke taak van de bannen concludeerde het provinciaal bestuur uiteindelijk dat deze even goed verricht kon worden door de polders waarin de bannen waren gelegen. Op 23 augustus 1933 werd het besluit van Provinciale Staten afgekondigd tot opheffing van de bannen in de Vier Noorder Koggen als gereglementeerde waterschappen. Tegelijk werd een nieuw bijzonder bestuursreglement voor de Vier Noorder Koggen vastgesteld, om het overnemen van de taak van de bannen te regelen.
Beschikbare archieven van genoemde waterschappen:
- ambacht van West-Friesland genaamd de Vier Noorder Koggen (1523-1973)
- banne Medemblik (1860-1933)
- waterschap de Brake, Poel en Wijmers en het Lichtewater (1906-1968)
- de Zuiderpolder (1917-1968)
- de Brake(weg)polder (1928-1968)
Midwoud 1817-1978
- Gegevens
Bestuur en grondgebied
De gemeente Midwoud is in 1817 ontstaan. De in 1812 ontstane gemeente Nibbixwoud, bestaande uit Nibbixwoud, Hauwert, Midwoud en Oostwoud, werd in 1817 opgesplitst. Midwoud en Oostwoud gingen op in de nieuwe gemeente Midwoud. Tot de gemeente behoorde ook een groot deel van de Boerdijk.
Begin negentiende eeuw waren op plattelandsgemeenten respectievelijk het "Reglement van bestuur voor het platteland der Provincie Holland" (1816) en het "Reglement op het bestuur ten platten lande in de Provincie Holland" (1825) van toepassing. De Grondwet van 1848, in 1851 gevolgd door de Gemeentewet, maakte een einde aan het onderscheid tussen steden, heerlijkheden, districten en dorpen. De nieuwe staatsinrichting kende alleen nog gemeenten.
De gemeente Midwoud ging in 1979 op in de nieuwe fusiegemeente Noorder-Koggenland.
Bronnen
- gemeente Midwoud (1817-1978)
- Notariële archieven van omliggende plaatsen
Burgerlijke stand
Akten van geboorte, huwelijk en overlijden zijn bewaard gebleven uit de gehele periode. Ze worden overgebracht naar het Westfries Archief zodra de wettelijke termijn is verstreken. Voor geboorteakten is dat 100 jaar, voor huwelijksakten 75 jaar en voor overlijdensakten 50 jaar.
Raadpleeg het overzicht voor de akten van de burgerlijke stand die in de studiezaal beschikbaar zijn.
Volkstellings- en bevolkingsregisters
In de eerste helft van de negentiende eeuw bestond er reeds provinciale regelgeving voor het bijhouden van een bevolkingsadministratie. In 1849 volgde wetgeving vanuit het Rijk. De bevolkingsadministratie van Midwoud begint met 1821-1834 en loopt dan vanaf 1850 door tot aan de invoering van het systeem met persoonskaarten in 1937.
Van Midwoud zijn volkstellingsregisters bewaard gebleven uit 1830 en 1840.
Kadastrale registers
In 1832 werd het kadaster ingevoerd. Van de gemeente Midwoud zijn kadastrale leggers uit de periode 1832-1970 bewaard gebleven. De oudste serie betreft de periode 1832-1899, de jongste loopt van 1899-1970.
Hinderwet- en bouwvergunningen
Voor onderzoek naar huizen en bedrijven zijn gemeentelijke archieven van belang. Ze bevatten vaak hinderwetvergunningen (verleend ingevolge de Hinderwet, 1875-1993) of bouwvergunningen (verleend ingevolge plaatselijke verordening op het bouw- en woningtoezicht).
In het archief van de gemeente Midwoud zijn hinderwetvergunningen bewaard gebleven uit de periode 1903-1978, bouwvergunningen zijn er van 1906-1978.
Kerkelijke archieven
- hervormde gemeente Midwoud
- hervormde gemeente Oostwoud
Archieven van waterschappen
Midwoud en Oostwoud vielen zowel voor het onderhoud van de Westfriese Omringdijk als voor de afwatering onder de Vier Noorder Koggen.
Binnen de gemeente lagen ook enkele aparte bemalingseenheden. In Midwoud was dat de Gecombineerde polder(s) en in Oostwoud de Hazeweelpolder en de polder de Vijf Vereenigden. Deze polders werden opgeheven nadat hun bemaling was overgenomen door de Vier Noorder Koggen, respectievelijk in 1970, 1970 en 1968.
Het plaatselijk polderbestuur, dat voornamelijk was belast met het innen van de omslagen (waterschapsbelastingen) voor polders en waterschappen, werd tot en met 1859 uitgeoefend door het gemeentebestuur. In 1860 werden hiervoor afzonderlijke besturen ingesteld: de banne Midwoud en de banne Oostwoud. Vanwege de weinig omvangrijke taak van de bannen concludeerde het provinciaal bestuur uiteindelijk dat deze even goed verricht kon worden door de polders waarin de bannen waren gelegen. Op 23 augustus 1933 werd het besluit van Provinciale Staten afgekondigd tot opheffing van de bannen in de Vier Noorder Koggen als gereglementeerde waterschappen. Tegelijk werd een nieuw bijzonder bestuursreglement voor de Vier Noorder Koggen vastgesteld, om het overnemen van de taak van de bannen te regelen.
Beschikbare archieven van genoemde waterschappen:
- ambacht van West-Friesland genaamd de Vier Noorder Koggen (1523-1973)
- banne Midwoud (1852-1933)
- banne Oostwoud (1859-1933)
- Gecombineerde polder(s) onder Midwoud (1904-1970
- Hazeweelpolder onder Oostwoud (1908-1971)
- polder de Vijf Vereenigden onder Oostwoud (1925-1968)
Nibbixwoud 1817-1978
- Gegevens
Bestuur en grondgebied
De gemeente Nibbixwoud is in 1817 ontstaan. De in 1812 ontstane gemeente Nibbixwoud, bestaande uit Nibbixwoud, Hauwert, Midwoud en Oostwoud, werd in 1817 opgesplitst. Nibbixwoud en Hauwert gingen op in de nieuwe gemeente Nibbixwoud. Tot de gemeente behoorde ook een deel van de bebouwing langs de noordzijde van de Zwaagdijk.
Begin negentiende eeuw waren op plattelandsgemeenten respectievelijk het "Reglement van bestuur voor het platteland der Provincie Holland" (1816) en het "Reglement op het bestuur ten platten lande in de Provincie Holland" (1825) van toepassing. De Grondwet van 1848, in 1851 gevolgd door de Gemeentewet, maakte een einde aan het onderscheid tussen steden, heerlijkheden, districten en dorpen. De nieuwe staatsinrichting kende alleen nog gemeenten.
Bij de gemeentelijke herindeling van 1979 ging Nibbixwoud op in de nieuwe fusiegemeente Wognum, terwijl Hauwert werd gevoegd bij de gemeente Noorder-Koggenland.
Bronnen
- gemeente Nibbixwoud (1812-1978)
- notariële archieven van omliggende plaatsen
Burgerlijke stand
Akten van geboorte, huwelijk en overlijden zijn bewaard gebleven uit de gehele periode. Ze worden overgebracht naar het Westfries Archief zodra de wettelijke termijn is verstreken. Voor geboorteakten is dat 100 jaar, voor huwelijksakten 75 jaar en voor overlijdensakten 50 jaar.
Raadpleeg het overzicht voor de akten van de burgerlijke stand die in de studiezaal beschikbaar zijn.
Volkstellings- en bevolkingsregisters
In de eerste helft van de negentiende eeuw bestond er reeds provinciale regelgeving voor het bijhouden van een bevolkingsadministratie. In 1849 volgde wetgeving vanuit het Rijk.
De bevolkingsadministratie van Nibbixwoud begint in 1861 en loopt tot aan de invoering van het systeem met persoonskaarten in 1939. Van Nibbixwoud zijn geen volkstellingsregisters bewaard gebleven.
Kadastrale registers
In 1832 werd het kadaster ingevoerd. Van de gemeente Nibbixwoud zijn kadastrale leggers uit de periode 1832-1970 bewaard gebleven.
Hinderwet- en bouwvergunningen
Voor onderzoek naar huizen en bedrijven zijn gemeentelijke archieven van belang. Ze bevatten vaak hinderwetvergunningen (verleend ingevolge de Hinderwet, 1875-1993) of bouwvergunningen (verleend ingevolge plaatselijke verordening op het bouw- en woningtoezicht).
In het archief van de gemeente Nibbixwoud zijn hinderwetvergunningen bewaard gebleven uit de periode 1900-1978, bouwvergunningen zijn er van 1906-1978.
Kerkelijke archieven
- hervormde gemeente Hauwert
- hervormde gemeente Benningbroek
- parochie Nibbixwoud
Archieven van waterschappen
Nibbixwoud en Hauwert vielen zowel voor het onderhoud van de Westfriese Omringdijk als voor de afwatering onder de Vier Noorder Koggen.
Binnen de gemeente lagen ook enkele aparte bemalingseenheden. In Hauwert waren dat polder De Vereenigden en de Sluispolder, in Nibbixwoud lagen de polder De Hoop en de Westerpolder. Deze polders werden in 1968 opgeheven, nadat hun bemaling was overgenomen door de Vier Noorder Koggen.
Het plaatselijk polderbestuur, dat voornamelijk was belast met het innen van de omslagen (waterschapsbelastingen) voor polders en waterschappen, werd tot en met 1859 uitgeoefend door het gemeentebestuur. In 1860 werden hiervoor afzonderlijke besturen ingesteld: de banne Hauwert en de banne Nibbixwoud. Vanwege de weinig omvangrijke taak van de bannen concludeerde het provinciaal bestuur uiteindelijk dat deze even goed verricht kon worden door de polders waarin de bannen waren gelegen. Op 23 augustus 1933 werd het besluit van Provinciale Staten afgekondigd tot opheffing van de bannen in de Vier Noorder Koggen als gereglementeerde waterschappen. Tegelijk werd een nieuw bijzonder bestuursreglement voor de Vier Noorder Koggen vastgesteld, om het overnemen van de taak van de bannen te regelen.
Beschikbare archieven van genoemde waterschappen:
- ambacht van West-Friesland genaamd de Vier Noorder Koggen (1523-1973)
- banne Hauwert (1852-1933)
- banne Nibbixwoud (1859-1933)
- polder De Vereenigden (1857/1913-1968)
- de Sluispolder (1862-1968)
- polder De Hoop (1920-1968)
- de Westerpolder (1909-1968)
Obdam 1817-1978
- Gegevens
Bestuur en grondgebied
De gemeente Obdam is in 1817 ontstaan door opsplitsing van de in 1812 gevormde fusiegemeente Obdam, waartoe ook Hensbroek behoorde. Tot de gemeente behoorden Obdam, een deel van Spierdijk, de polder Weel en Braken, het noordoostelijke deel van de polder Wogmeer en het zuidwestelijke deel van de polder Berkmeer.
Obdam was vanouds een heerlijkheid en dus was een deel van het publiekrechtelijk gezag in bezit van een particuliere ambachtsheer. Uiteindelijk werd de invloed van ambachtsheren in 1814 beperkt tot een recht van voordracht van leden van de gemeenteraad. In eerste instantie waren op plattelandsgemeenten respectievelijk het "Reglement van bestuur voor het platteland der Provincie Holland" (1816) en het "Reglement op het bestuur ten platten lande in de Provincie Holland" (1825) van toepassing. De Grondwet van 1848, in 1851 gevolgd door de Gemeentewet, maakte een einde aan het onderscheid tussen steden, heerlijkheden, districten en dorpen. De nieuwe staatsinrichting kende alleen nog gemeenten. Het heerlijke recht van voordracht werd, zonder vergoeding voor de eigenaren, afgeschaft.
Per 1 januari 1979 ging Obdam samen met Hensbroek op in de nieuwe gemeente Obdam. Het Obdammer deel van de Wogmeer werd toen bij de gemeente Wester-Koggenland gevoegd.
Bronnen
- archief gemeente Obdam (1817-1978)
- huisarchief Weldam (betreft onder andere de heerlijkheid Obdam)
- notarieel archief Obdam en omliggende plaatsen
Burgerlijke stand
Akten van geboorte, huwelijk en overlijden zijn bewaard gebleven uit de gehele periode. Ze worden overgebracht naar het Westfries Archief zodra de wettelijke termijn is verstreken. Voor geboorteakten is dat 100 jaar, voor huwelijksakten 75 jaar en voor overlijdensakten 50 jaar.
Raadpleeg het overzicht voor de akten van de burgerlijke stand die in de studiezaal beschikbaar zijn.
Volkstellings- en bevolkingsregisters
In de eerste helft van de negentiende eeuw bestond er reeds provinciale regelgeving voor het bijhouden van een bevolkingsadministratie. In 1849 volgde wetgeving vanuit het Rijk. De bevolkingsadministratie van Obdam begint in 1850 en loopt tot aan de invoering van het systeem met persoonskaarten in 1939. Van Obdam zijn geen volkstellingsregisters bewaard gebleven.
Kadastrale registers
In 1832 werd het kadaster ingevoerd. Van de gemeente Obdam zijn kadastrale leggers uit de periode 1875-1970 bewaard gebleven. De serie leggers over de jaren 1832-1875 is verloren gegaan.
Hinderwet- en bouwvergunningen
Voor onderzoek naar huizen en bedrijven zijn gemeentelijke archieven van belang. Ze bevatten vaak hinderwetvergunningen (verleend ingevolge de Hinderwet, 1875-1993) of bouwvergunningen (verleend ingevolge plaatselijke verordening op het bouw- en woningtoezicht). In het archief van de gemeente Obdam zijn hinderwetvergunningen bewaard gebleven over de periode 1904-1926 en 1948-1978. Bouwvergunningen zijn er van 1906-1978.
Kerkelijke archieven
- parochies Obdam en Spierdijk
- hervormde gemeente Obdam
Waterstaatkundige indeling
Obdam viel voor het onderhoud van de Westfriese Omringdijk onder de Vier Noorder Koggen, maar was niet in het bestuur van het ambacht vertegenwoordigd. In 1864 kwam hieraan een eind, toen Obdam werd overgebracht naar het Geestmerambacht.
Voor de afwatering viel de gemeente grotendeels onder de polder Obdam. De polder kreeg in een eerste helft van de negentiende eeuw een eigen bestuur, los van het dorpsbestuur.
In Obdam lagen tevens de polder Weel en Braken en gedeelten van de Wogmeer en de Berkmeer, droogmakerijen uit de zeventiende eeuw. Deze polders gingen in 1976 op in het waterschap Westfriesland.
Beschikbare archieven van genoemde waterschappen:
- ambacht van West-Friesland genaamd de Vier Noorder Koggen (1523-1973)
- polder Obdam (1861-1977)
- polder Wogmeer (1676-1976)
- polder Weel en Braken (1876-1972)